Obowiązek alimentacyjny to częsta konsekwencja rozstania w rodzinach z dziećmi.
Choć alimenty zostały zasądzone na podstawie konkretnego stanu faktycznego, sytuacja finansowa rodziców lub potrzeby dziecka mogą się z czasem znacząco zmienić.
W takich przypadkach prawo przewiduje możliwość złożenia pozwu o obniżenie alimentów.
Kiedy można żądać obniżenia alimentów?
Podstawą do obniżenia alimentów jest istotna zmiana stosunków, czyli zmiana okoliczności względem tych, które obowiązywały przy poprzednim orzeczeniu sądu. Można wyróżnić dwa główne obszary:
1. Zmiana sytuacji osoby zobowiązanej (rodzica płacącego alimenty):
- utrata pracy lub znaczące obniżenie dochodów,
- poważne pogorszenie stanu zdrowia wpływające na zdolność do pracy,
- nowe, niezawinione zobowiązania finansowe (np. urodzenie się kolejnego dziecka, którego trzeba utrzymać).
2. Zmiana potrzeb dziecka:
- zmniejszenie kosztów utrzymania (np. zakończenie drogich zajęć dodatkowych),
- częściowe usamodzielnienie się dziecka,
- zmiana szkoły na mniej kosztowną.
Uwaga: Zmiana sytuacji majątkowej nie może być zawiniona. Sąd odrzuci próbę celowego zaniżania dochodów w celu uniknięcia obowiązku alimentacyjnego.
Jak napisać pozew o obniżenie alimentów?
Pozew musi być przygotowany precyzyjnie i zawierać:
1. Główne żądanie:
Określenie nowej kwoty alimentów, np.: „Wnoszę o obniżenie alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w X z dnia Y (sygn. akt: …) z kwoty 1200 zł do kwoty 700 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki dziecka do 10. dnia każdego miesiąca z góry.”
2. Wartość Przedmiotu Sporu (WPS):
To roczna kwota, o którą domagamy się obniżenia alimentów – różnica między dotychczasową a nową kwotą pomnożona przez 12 miesięcy. Od WPS zależy opłata sądowa.
3. Wniosek o oddalenie powództwa (jeśli to odpowiedź na pozew o podwyższenie alimentów):
Np. „Wnoszę o oddalenie powództwa w części przekraczającej kwotę 700 zł miesięcznie.”
4. Wnioski dotyczące zabezpieczenia:
Jeśli w sprawie toczy się postępowanie o podwyższenie alimentów, można wnioskować o oddalenie lub ograniczenie wniosku o zabezpieczenie alimentów na czas trwania procesu.
Jakie dowody należy dołączyć?
Sąd podejmuje decyzję na podstawie dowodów – samo twierdzenie o pogorszeniu sytuacji nie wystarczy.
W uzasadnieniu należy:
- wskazać datę i wysokość poprzedniego orzeczenia,
- opisać zmiany w sytuacji finansowej lub życiowej,
- dołączyć dokumenty potwierdzające te zmiany.
Przykłady dowodów:
- zaświadczenia o dochodach,
- wyciągi z kont bankowych,
- dokumentacja medyczna,
- rachunki za utrzymanie (szczególnie w przypadku prowadzenia dwóch gospodarstw domowych),
- faktury za potrzeby dziecka: korepetycje, opieka medyczna, kosmetyki, kieszonkowe.
Można również zawnioskować o zobowiązanie drugiego rodzica do przedstawienia rachunków dokumentujących realne koszty utrzymania dziecka.
Przebieg postępowania i terminy
W sprawach alimentacyjnych należy przestrzegać formalności procesowych. W przypadku przeszkód (np. urlop, delegacja), można wnioskować o wydłużenie terminu na złożenie odpowiedzi lub dowodów – należy to jednak dobrze uzasadnić.
Jak wskazuje doświadczenie, w niektórych przypadkach sąd może orzec obniżenie alimentów z datą wsteczną, jeśli udowodnimy, że zmiana sytuacji miała miejsce wcześniej.
Obniżenie alimentów – kiedy i jak złożyć pozew? Podsumowanie
Pozew o obniżenie alimentów to procedura wymagająca rzetelnego przygotowania. Kluczowe znaczenie ma wykazanie istotnej i trwałej zmiany sytuacji życiowej. Warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże odpowiednio sformułować żądania i skompletować niezbędne dowody.
Szukasz wsparcia prawnego w kontekście obowiązku alimentacyjnego?
Zaufaj profesjonalistom.
Skontaktuj się z Kancelarią Radcy Prawnego Michała Wardeńskiego:
TEL. 509 465 959
E-mail: kancelaria@wardenski.pl
ul. Towarowa 1a
62-800 Kalisz
Ważne: oferujemy również Telefoniczne Konsultacje Prawne